Istorija evropskih prvanstava je izuzetno zanimljiva: Jugoslavija je dva puta posustala u finalu

Evropsko prvenstvo u fudbalu poznatnije kao EURO najvažnije je takmičenje UEFA-e za njene zemlje članice.

Iza nas je bogata istorija koja je počela još 1960. godine kada je održan prvi turnir, iako je ideja nastala mnogo godina ranije. Tada je Henri Delunej predložio je ideju o takmičenju evropskih reprezentacija, a njegov san je postao stvarnost 1960. u Francuskoj, ali ga Francuz nije doživio jer je preminuo 1955. godine.

Provesćemo vas kratko kroz istoriju evropskih šampiona. Na prvom su nastupile svega četiri selekcije, a na kraju Sovjetski Savez u finalu odigranom u Parizu pobijedio Jugoslaviju sa 2:1 nakon produžetaka.

Četiri godine kasnije Španija je iskoristila domaćinstvo nakon što je u Madridu savladala branioca titule Sovjetski Savez sa 2:1. Domaćin je slavio i 1968. godine. Tada se Italija poslije velike drame popela na krov Evrope.  

Do finala su stigli nakon što su u polufinalu odigrali 0:0 protiv Sovjetskog Saveza. Onda je finalistu odlučilo “bacanje novčića”, što je bila jedina međunarodna evropska utakmica koja je odlučena na takav način. Potom ih je u finalu čekala Jugoslavija. Prvo je bilo 1:1, a dva dana kasnije odigrana je druga utakmica koju su Italijani dobili 2:0.

I naredna dva prvenstva su se igrala sa po četiri ekipe, a titule su osvajale Zapadna Njemačka i Čehoslovačka koju je te 1976. godine proslavio Antonin Panenka sa hrabrim penalom kada je lagano ubacio loptu u mrežu. Taj stil danas je poznat kao“panenka”, nazvan po Čehu.

Konačno 1980. na Euru je sudjelovalo osam ekipa. Do druge titule je stigla Zapadna Njemačka koja je u finalu pobijedila Belgiju sa 2:1. Četiri godine kasnije Francuska je na svom terenu osvojila svoj prvi veliki naslov, porazivši u finalu Španiju sa 2:0, a to prvensto je obilježio Mišel Platini sa devet golova.

Na prvenstvu 1988. godine u Zapadnoj Njemačkoj prvu titulu je osvojila Holandija. “Lale“ su u finalu nadigrale Sovjetski Savez sa 2:0 uz čuveni gol Marka van Bastena iz voleja. Četiri godine kasnije titulu ni kriva ni dužna osvaja Danska pobjedom nad Njemačkom (2:0).

U sljedećih pet izdanja Euro se širio, jer je na turniru učestvovalo 16 timova. Na EP u Engleskoj Njemačka dolazi do nove titule, ovaj put su u finalu pobijedili Češku (2:1) onim čuvenim i prvim prvim zlatnim golom na velikom turniru koji je postigao Oliver Birhof.

U Belgiji i Holandiji 2000. godine radovala se Francuska koja je nakon preokreta slavila protiv Italije (2:1). Jedno od najvećih iznenađenja u istoriji smo vidjeli 2004. godine. Tada je Grčka priredila senzaciju pobijedivši u finalu domaći Portugal sa 1:0.

Na EP 2008. godine vidjeli smo dominaciju Španije. Furija je tada u finalu bila bolja od Njemačke, a četiri godine kasnije je postala prva zemlja koja je odbranila titulu. Razbili su tada Italiju sa 4:0.

Od 2016. godine turnir je brojao 24 ekipe. Kristijano Rolando je tada vodio Portugal do istorijske titule. U finalu je savladana Francuska sa 1:0.

Izdanje 2020. odigrano je 2021. zbog pandemije COVID-19. Italija je na iznenađenje mnogih na Vembliju pobijedila Englesku poslije penala 3:2 (1:1 regularno).