Evropa se zagrijava gotovo dvostruko više u odnosu na globalni prosjek

Evropa se zagrijava dvostruko više od globalnog prosjeka, što dovodi do smrtonosnih toplotnih valova i teških poplava, navodi se u izvještaju koji je za 2023. godinu objavio ESOTC (European State of the Climate).

Prema izvještaju, temperature u Evropi prema petogodišnjem prosjeku rastu za 2,3 stepena iznad predindustrijskih nivoa, u poređenju sa 1,3 stepena na globalnom nivou. Izvještaj su zajednički izdali C3S (Copernicus Climate Change Service) i UN-ov WMO (orld Meteorological Organization), a pokriva 2023. godinu, koja je bila druga najtoplija godina u historiji Evrope. Južni dijelovi Starog kontinenta su zabilježili 60 do 80 dana "snažnog toplotnog stresa", a najteže je pogođen južni dio Španije s više od 80 dana "veoma snažnog toplotnog stresa". U međuvremenu, sjeverna Evropa je zabilježila mnogo dana "ekstremnog hladnog stresa".

U centralnom Islandu je bilo 100 dana s temperaturom između minus 27 i minus 40 stepeni.

Broj smrtnih slučajeva povezanih s toplotnim udarom i iscpljenošću porastao je za gotovo 30 posto u proteklih 20 godina. Prošlo ljeto je donijelo toplotne talase u većinu južne Evrope, zbog čega je boravak na otvorenom za starije odrasle osobe i radnike bio posebno opasan. Na kontinentu je bilo teških poplava i požara, a najveći požar u historiji Evrope zahvatio je Grčku.

ESOTC-ov izvještaj za 2023. godinu je najnoviji podatak u mračnom trendu, koji je dokumentovan u dužem vremenskom periodu. U protekla tri desetljeća su temperature u Evropi porasle dvostruko u odnosu na ostatak svijeta. Klimatski eksperti kažu da je to uveliko rezultat geografskog položaja Evrope, kontinenta koji s enalazi direktno ispod Arktika, regije koja se najbrže zagrijava u cijelom svijetu. Također, okružena je okeanima koji se brzo zagrijavaju. Stopa zagrijavanja površine Sredozemnog, Baltičkog i Crnog mora te južnog Arktika je tri puta veća u odnosu na globalni prosjek.

Međutim, pozitivno je to što Evropa brzo prelazi na obnovljive izvore energije. Godina 2023. je bila druga u kojoj je Evropa proizvodila više električne energije korištenjem solarne energije, vjetra i drugih obnovljivih izvora nego upotrebom fosilnih goriva.